ỦY BAN NHÂN DÂN         CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

   XÃ THỌ CƯỜNG                             Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

 

BIÊN BẢN 

Về việc đánh giá yếu tố lịch sử văn hóa truyền thống liên quan đến núi Ngọc 

 

 

I. Thời gian: Vào 15 h00, ngày       tháng      tháng      năm 2024 

II. Địa điểm: Hôi trường UBND xã Thọ Cường.

III. Thành phần:

1.  Ông  Lê Hồng Phong- Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin  huyện

2. Đ/c Lê Phú Long- Chuyên viên Phòng Văn hóa và Thông tin huyện

3. Đ/c Phạm Sỹ Khoa- Bí thư Đảng ủy- CT. HĐND xã

4.Đ/c Phạm Xuân Kỳ- PBT đảng ủy trực Đảng

5. Đ/c Lê Đình Hùng- Chủ tịch UBND xã

6. Đ/c Lê Văn Thảo- Công chức VP- TK, thư hý hội nghị

7. Các đ/c Nguyên là cán bộ lãnh đạo xã qua các thời kỳ, các cụ cao niên trong xã.

8. Các ông, bà bí thư chi bộ, thôn trưởng của 7 thôn.

IV. Nội dung: Xin ý kiến đánh giá về lịch sử văn hóa truyền thống liên quan đến núi Ngọc.

Ông Lê Hồng Phong, Trưởng phòng Văn hóa và thôn tin, chủ trì hội nghị thông qua văn bản số 7473/UBNS-TNMT ngày 31/12/2023 của UBND huyện  về việc rà soát, đánh giá cụ thể về các yếu tố lịch sử, văn hóa truyền thống liên quan đến khu đất Quy hoạch mỏ đất làm vật liệu san lấp tại xã Thọ Cường.

V. Các ý kiến tham gia

 1. Ông Lê Văn Long, Nguyên bí thư Đảng ủy xã cho ý kiến: xã Thọ Cường là xã thuần nông, là vùng đất của những huyền thoại, nơi " hội tụ đức tin và tín nghĩa", trong kháng chiến chống thực dân Pháp ,Núi Ngọc đã che chở, nuôi dưỡng nhiều tài năng văn nghệ cách mạng Việt Nam và là nơi mở lớp văn nghệ kháng chiến đầu tiên còn gọi là trường học Văn hóa ( các khóa 1 và 2), thời kỳ 1947- 1954, do giáo sư Đặng Thai Mai phụ trách cùng với nhiều nhà văn tên tuổi khác như: Nguyễn Tuân, Vũ Ngọc Phan, Trương Tửu, Chế Lan Viên, Xuân Diệu...Nhiều tác phẩm hội họa nổi tiếng như: Tình quân dân, sơn mài của Nguyễn Sỹ Ngọc, Du kích Cảnh Dương tranh in đá của Nguyễn Văn Tỵ Phạm Văn Đôn với bức phù điêu Hạnh phúc ... đều được lấy ý tưởng sáng tác từ Núi Ngọc. Cũng Tại Núi Ngọc nhạc sỹ Mai Kiên Đã đã sáng tác bài hát từ thập kỷ 80 của thế kỷ 20 " Đường rộng thênh thang đưa ta về thăm quê hương Thọ Cường, đi trên núi ngọc hôm nay ngắm làng quê biết mấy đổi thay...." . Núi Ngọc và thôn Quần Tín là một trong những địa chỉ quan trọng về văn hóa- lịch sử của nhân dân xã Thọ Cường, chính vì vậy chúng tôi đề nghị phải bảo vệ núi Núi Ngọc.

2. Ông Lê Khắc Kháng, nguyên Bí thư Đảng ủy xã, có ý kiến: Núi Ngọc trong sâu thẳm nhận thức của nhân dân là địa chỉ đỏ về văn hóa, tín ngưỡng. Gắn  liền với truyền thuyết Cô Tiên gánh một bên là núi Ngọc, bên kia là ngàn Nưa không may sảy chân đứt gánh , nơi Cô Tiên sảy chân tạo thành giếng có độ sâu khoảng 40m. gắn với tương truyền về Vua Lê Lợi; vào thế kỷ 14, sau khi dấy binh ở Lũng Nhai xã Ngọc phụng huyện Ngọc Lặc ( nay thuộc huyện Thường Xuân) khi đi qua Quần Tín chiêu mộ thêm nghĩa quân để tiếp tục cuộc kháng chiến chống giặc Minh, Lê Lợi và đạo quân khởi nghĩa của mình đã nghỉ tại đây được dân làng đón tiếp ân cần chu đáo, chu cấp lương thảo, đêm hôm ấy khi ngủ trên núi Ngọc, Lê Lợi được thành hoàng làng báo mộng " sáng sớm nhà ngươi ra giếng làng, thấy làn khói bốc lên từ giếng bay về hướng nào, thì tiến quân về hướng ấy, ắt sẽ tháng trận"  Quả nhiên nghĩa quân Lam Sơn thắng lớn; Sau này ngài trở lại sắc phong và đặt tên làng là làng Quần Tín (nơi hội tụ của niềm tin) vào ngày mùng 10 tháng giêng. Từ đó nhân dân lấy ngày này là ngày hội truyền thống và làm lễ rước kiệu từ giáng Tiên lên núi Ngọc. Như vậy truyền thuyết về giếng tiên và núi Ngọc đã có sự gắn bó với nhau cả về văn hóa và tâm linh ăn sâu vào tâm hồn những người con xã Thọ Cường, vậy nên núi Ngọc cần được  bảo tồn để phát huy giá trị truyền thống.

3. Ông Phạm Khắc Độ, sỹ quan về hưu, 55 năm tuổi Đảng, có ý Kiến: Núi Ngọc Không chỉ là địa chỉ văn hóa, tín ngưỡng của xã Thọ Cường mà còn là một địa điểm " rèn cán chỉnh quân" do " lưỡng quốc tướng quân" Nguyễn Sơn chỉ huy, là nơi đóng quân luyện tập của sư đoàn 320, 308. Trong chiến tranh chống đế quốc Mỹ, núi Ngọc là địa điểm quan trọng của Bộ Quốc Phòng trong việc đặt các khẩu trọng pháo bảo vệ sân bay Sao Vàng. Không những vây; trong lịch sử Đảng bộ xã Thọ Cường đã lấy núi Ngọc làm biểu tượng  không ngẫu nhiên mà thôn 2 đặt tên thôn là thôn Ngọc Sơn (núi Ngọc). Như vậy hình tượng núi Ngọc đối với nhân dân xã Thọ Cường là sự thiêng liêng, là niềm tự hào, là tinh thần của địa phương. Vì vậy núi Ngọc phải  được bảo tồn, phát huy các giá trị về lịch sử - văn hóa.

4. Các cụ cao niên trong xã đều thống nhất ý kiến núi Ngọc là một địa chỉ về văn hóa và lịch sử của xã Thọ Cường đã gắn bó với con nơi đây từ bao đời nay.

Kết luận:

Sau khi nghe các ý kiến của các thành phần dự hội nghị, đặc biệt là các ý kiến của các đ/c nguyên Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã các thời kỳ và ý kiến của các cụ cao niên trong xã. Hội nghị thống nhất lập biên bản đề nghị UBND xã Thọ Cường báo cáo Chủ tịch UBND huyện một số nội dung sau:

- Về truyền thuyết núi Ngọc là nơi Cô Tiên gánh một bên là núi Ngọc, bên kia là ngàn Nưa không may sảy chân đứt gánh, nơi Cô Tiên sảy chân tạo thành giếng có độ sâu khoảng 40m. gắn với tương truyền về Vua Lê Lợi; vào thế kỷ 14, sau khi dấy binh ở Lũng Nhai xã Ngọc phụng huyện Ngọc Lặc ( nay thuộc huyện Thường Xuân) khi đi qua Quần Tín chiêu mộ thêm nghĩa quân để tiếp tục cuộc kháng chiến chống giặc Minh, Lê Lợi và đạo quân khởi nghĩa của mình đã nghỉ tại đây được dân làng đón tiếp ân cần chu đáo, chu cấp lương thảo, đêm hôm ấy khi ngủ trên núi Ngọc, Lê Lợi được thành hoàng làng báo mộng " sáng sớm nhà ngươi ra giếng làng, thấy làn khói bốc lên từ giếng bay về hướng nào, thì tiến quân về hướng ấy, ắt sẽ tháng trận"  Quả nhiên nghĩa quân Lam Sơn thắng lớn; Sau này ngài trở lại sắc phong và đặt tên làng là làng Quần Tín (nơi hội tụ của niềm tin) vào ngày mùng 10 tháng giêng (những truyền thuyết về núi ngọc đã được ghi lại tại Lịch sử Đảng bộ xã Thọ Cường)

- Về quân sự núi Ngọc là địa điểm huấn luyện tân binh của bộ đội trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Trong chiến tranh chống đế quốc Mỹ, núi Ngọc là địa điểm quan trọng của Bộ Quốc Phòng trong việc đặt các khẩu trọng pháo bảo vệ sân bay Sao Vàng (trang 30 Lịch sử Đảng bộ xã Thọ Cường)

- Về văn hóa: núi Ngọc là nơi các nhà văn, nhà thơ, họa sỹ chọn làm địa điểm sáng tác, Nhiều tác phẩm hội họa nổi tiếng như: Tình quân dân, sơn mài của Nguyễn Sỹ Ngọc, Du kích Cảnh Dương tranh in đá của Nguyễn Văn Tỵ Phạm Văn Đôn với bức phù điêu Hạnh phúc ... đều được lấy ý tưởng sáng tác từ Núi Ngọc. Cũng Tại Núi Ngọc nhạc sỹ Mai Kiên Đã đã sáng tác bài hát từ thập kỷ 80 của thế kỷ 20 " Đường rộng thênh thang đưa ta về thăm quê hương Thọ Cường, đi trên núi ngọc hôm nay ngắm làng quê biết mấy đổi thay...."

Từ các giá trị về văn hóa, lịch sử có thể nói Núi ngọc là một địa chỉ về lịch sử và văn hóa của xã Thọ Cường ăn sâu trong lòng người dân xã Thọ Cường cần được bảo tồn để giữ gìn phát huy các giá trị truyền thống cách mạng quê hương. Tại hội nghị các đồng chí nguyên lãnh đạo xã và các cụ cao niên trong xã đề nghị UBND xã báo cáo Chủ tịch UBND huyện đưa núi Ngọc vào diện gìn giữ, bảo tồn phát huy giá trị lịch sử, văn hóa.

Biên bản được lập thành 02 bản, 01 bản lưu tại UBND xã, 01 bản gửi về UBND huyện